👉Tham gia Kênh Telegram theo dõi kèo kiếm COIN => Bấm vào đây
👉Tự đăng ký tài khoản chứng khoán miễn phí online - Bấm vào đây để đăng ký
Tên khác: Củ ba mươi, dây đẹt ác, hơ linh (Ba Na)
Tên khoa học: Stemona tuberosa Lour.
Họ: Bách bộ (Stemonaceae)
Bộ phận dùng: Rễ
Công năng, chủ trị: Nhuận phế, chỉ ho, sát trùng. Chữa các chứng ho mới hoặc ho lâu ngày, viêm phế quản mạn tính, trị giun kim, ngứa, ghẻ lở.
Liều lượng, cách dùng: Ngày dùng 8 - 12g, sắc uống, thụt hậu môn điều trị giun kim, dùng 30 - 40g sắc lấy nước rửa điều trị ngứa, lở.
Từ lâu, y học cổ truyền đã coi Bách bộ là vị thuốc quý chữa được nhiều bệnh. Cây bách bộ mọc hoang rất nhiều ở các tỉnh miền núi phía Tây Bắc nước ta. Là một vị thuốc rất quý, tuy nhiên dân ta vẫn rất ít người biết vào sử dụng vị thuốc này.
Thời gian qua củ bách bộ đã bị người Trung Quốc sang thu mua rất ráo riết khiến trữ lượng củ ngoài tự nhiên giảm đi rất nhiều.
1. Nhận biết cây bách bộ
Cây bách bộ (Stemona tuberosa Lour.), họ Bách bộ (Stemonaceae).
- Đây là loại dây leo bằng thân quấn, dài đến 8m. Thân nhẵn hình trụ, màu lục nhạt.
- Lá mọc đối hoặc so le, cuống dài, gốc hình tim gân nổi rõ trên mặt lá, 10 – 12 gân phụ chạy dọc từ cuống lá đến ngọn lá,
- Cụm hoa màu vàng lục, mặt trong màu đỏ tía cụm hoa mọc ở kẽ lá, có cuống dài 2-4cm, gồm 1-2 hoa to màu vàng hoặc màu đỏ. Bao hoa gồm 4 phận, 4 nhụy giống nhau, chỉ nhị ngắn.
- Quả nang, hình trứng thuôn. oài cây này phổ biến ở tất cả các tỉnh miền núi có độ cao dưới 1000 m, kể cả trung du và đồng bằng. Bầu hình nón, quả nặng có 4 hạt, ra hoa vào mùa hè.
- Rễ chùm gần đến 30 củ (nên mới gọi là Dây Ba Mươi), có khi nhiều hơn nữa. Mọc hoang dại khắp nơi, đặc biệt là những vùng đồng núi.
Vị thuốc là rễ củ bách bộ. Một chùm rễ có thể tới 30 củ hoặc hơn, vì thế nó còn có tên là “củ ba mươi”.
Sau khi thu hái, phơi khô, hoặc sấy khô.
Khi dùng, rửa sạch, thái phiến. Có thể chích với mật ong, hoặc chưng với rượu.
Rễ củ có alcaloid: Stemonin, neotuberostemonin, isotuberostemonin, stemotini.
Trên thực nghiệm, bách bộ có tác dụng làm giảm tính hưng phấn của trung khu hô hấp, ức chế phản xạ ho, tác dụng long đờm.
Nước sắc bách bộ có tác dụng trị giun kim và diệt côn trùng.
Theo YHCT, bách bộ có tác dụng ôn phế, nhuận phế, chỉ ho, sát trùng.
Dùng trị ho lâu ngày do viêm khí quản, viêm họng, ho gà, lao hạch.
Dùng ngoài trị ghẻ lở, chấy rận.
Liều dùng, ngày 8 – 16g, dạng nước sắc, si rô, viêm ngậm.
Lưu ý: Người dạ dày và ruột yếu, tiêu chảy, không nên dùng.
3. Một số bài thuốc thường dùng bách bộ:
- Trị ho nhiều đờm: bách bộ, tang bạch bì, đều chích mật ong, mạch môn, xạ can, cam thảo dây, đồng lượng 12g, sắc uống, ngày một thang.
- Diệt giun kim: bách bộ 40g, sắc đặc thành 10 – 20ml, mỗi buổi tối trước khi đi ngủ, dùng bơm tiêm, thụt vào hậu môn, làm 2 – 3 tối liền.
- Diệt chấy rận: dịch cồn bách bộ 20%, hoặc nước sắc 50% dùng diệt chấy, rận cho người và gia súc.
GS.TS Phạm Xuân Sinh-Nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Dược học cổ truyền, Trường Đại học Dược Hà Nội
Trích từ cuốn sách “Tác dụng kỳ diệu của 50 cây thuốc quanh ta”
Các thành phần hóa học
Trong loại Radix Stemonae Japonicae có:
Stemonine, Stemonidine, Isostemonidine, Protostemonine, Paipunine, Sinostemonine
Trong loại Radix Stemonae Sessilifoliae có:
Stemonine, Isostemonidine, Protostemonine, Tubersostemonine, Hodorine, Sessilistemonine (Tài Nguyên Cây Thuốc Việt Nam)
Trong loại Radix Stemonae Tuberosae có:
Stemonine, Tubersostemonine, Isotubersostemonine, Stemine, Hypotubersostemonine, Oxotubersostemonine (Tài Nguyên Cây Thuốc Việt Nam).
Rễ Bách bộ chứa Tuberostemonin, Stnin, Oxotuberostemonin.
Ngoài ra còn 1 số Alcaloid khác chưa rõ cấu trúc:
Stmonin C22H33O4N4N, điểm chảy 1620,
Isostemonin C22H33O4N, điểm chảy 2122160,
Isotuberostemonin C22H33O4N, điểm chảy 1231250,
Hypotuberostemonin C19H2123O3N,
Stemotuberin, điểm chảy 77820,
Setemonidin C19H31O5N, Paipunin C24H34O4N.
Rễ còn chứa Glucid 2,3%, Lipid 0,84%, Protid 9,25% và 1 số Acid hữu cơ (Acid Citric, Malic, Oxalic, Succinic, Acetic…]
Tác dụng dược lý
1 Tác dụng kháng vi trùng
Radix Stemonae in vitro có tác dụng kháng khuẩn đối với nhiều loại khuẩn gây bệnh gồm: Streptococus Pneumoniae, bHemolytic Streptococus, Neisseria Meningitidis và Staphylococus aureus (Trung Dược Học).
2 Tác dụng diệt ký sinh trùng
Dịch cồn hoặc nước ngâm kiệt của Bách Bộ có tác dụng diệt ký sinh trùng như chấy rận, bọ chét, ấu trùng ruồi, muỗi, rệp… (Trung Dược Học).
3 Tác động lên hệ hô hấp
Nước sắc Bách bộ không tỏ ra có tác dụng giảm ho do chích Iod nơi mèo. Bách bộ có tác dụng làm giảm hưng phấn trung khu hô hấp của động vật, làm giảm ho do ức chế phản xạ ho. Đối với kháng Histamin gây co giật, Bách bộ có tác dụng giống như Aminophylline nhưng hòa hoãn và kéo dài hơn (Trung Dược Học).
4 Dùng trong bệnh nhiễm
Theo dõi hơn 100 bệnh nhân dùng nước sắc Bách bộ, cho thấy có 85% có hiệu quả giảm ho (Trung Dược Học). Tác dụng trị ho: Stemonin có tác dụng làm giảm tính hưng phấn của trung tâm hô hấp của động vật, ức chế phản xạ ho, do đó có tác dụng trị ho. Bách bộ đã được thí nghiệm chữa lao hạch có kết quả tốt (Tài Nguyên Cây Thuốc Việt Nam).
5 Tác dụng trị giun và diệt côn trùng
Ngâm giun trong dung dịch 0,15% Stemonin, giun sẽ tê liệt sau 15 phút. Nếu kịp thời lấy giun ra khỏi dung dịch, giun sẽ hồi phục lại. Tiêm dung dịch Stemonin sulfat (3mg) vào ếch nặng 25g, có thể làm cho ếch tê bại, sau 12 giờ thì bình phục. Dùng rượu thuốc Bách bộ 1/10 trong rượu 700, ngâm hoặc phun vào con rận, rận sẽ chết sau một phút. Nếu ngâm rệp, con vật sẽ chết nhanh hơn (Tài Nguyên Cây Thuốc Việt Nam).
6 Tác dụng kháng khuẩn
Bách bộ có tác dụng diệt vi khuẩn ở ruột gìa và kháng vi khuẩn của bệnh lỵ, phó thương hàn
Tính vị quy kinh
Tính vị: Vị ngọt đắng, tính hơi ôn
Quy kinh: Vào kinh Phế
Công năng – chủ trị
Công năng: Nhuận phế, chỉ khái, sát trùng
Chủ trị: Trị ho do hư lao. Thường dùng trong trị lao phổi, khí quản viêm mạn tính, ho gà, giun đũa, giun kim (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
Liều dùng – kiêng kỵ
Liều dùng
Dùng từ 4 – 20g, ngứa ngoài da, dùng ngoài tùy ý.
Dùng sống: trị ghẻ lở, giun sán.
Dùng chín: trị ho hàn, ho lao
Kiêng kỵ
Tỳ hư, tiêu chảy: không dùng (Trung Dược Học).
Vị này dễ làm thương tổn tới Vị, có tính hoạt trường,vì vậy người Tỳ hư, tiêu chảy: cấm dùng (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
Ứng dụng lâm sàng
1. Trị ho dữ dội
Dùng rễ Bách bộ, Gừng sống, gĩa lấy nước, 2 vị bằng nhau, sắc uống 2 chén (Trữu Hậu phương).
Dùng rễ Bách bộ ngâm rượu, ngày uống 1 chén, ngày 3 lần (Trương Văn Trọng).
2 Trị nuốt phải đồng tiền
Dùng 160g rễ Bách bộ, 640g rượu,ngâm một đêm. Uống mỗi lần 1 tô,ngày 3 lần (Ngoại Đài Bí Yếu phương).
3. Trị ho lâu năm
Bách bộ (rễ) 20 cân, gĩa vắt nước, sắc lại cho dẻo quánh. Mỗi lần uống 1 muỗng canh, ngày 3 lần (Thiên Kim phương)
4. Trị ho nhiều
Dùng Bách bộ (cả dây lẫn rễ), gĩa vắt lấy nước cốt, trộn với mật ong, 2 thứ bằng nhau. Nấu thành cao,ngậm nước nuốt từ từ (Tục Thập Toàn phương).
5 Trị tự nhiên ho không dứt
Bách bộ (củ rễ), hơ trên lửa nướng cho khô, mỗi lần lấy nước một ít ngậm nuốt nước (Phổ Tế phương).
6 Trị trẻ nhỏ ho do hàn
Bách bộ sao, Ma hoàng khử mắt, mỗi thứ 30g,tán bột. Hạnh nhân (bỏ vỏ, bỏ đầu nhọn) sao, bỏ vào nước thật sôi, vớt ra, nghiền bột,cho mật vào nặn viên bằng hạt Bồ kết. Mỗi lần uống 23 viên với nước nóng (Tiểu Nhi Dược Chứng Trực Quyết). T
7 Trị phù, vàng da cả người
Bách bộ (củ) mới đào về, rửa sạch, gĩa nát. Đắp một miếng lên rốn, lấy nửa tô xôi gĩa mềm dẻo đắp trên miếng Bách bộ vừa rồi, xong lấy khăn bịt lại 12 ngày sau thấy trong ruột có hôi mùi rượu thì tiểu được, hết phù (Dương Thị Gia Tàng Phương).
8 Trị các loại côn trùng vào lỗ tai
Bách bộ (sao) nghiền nát, trộn vớidầu mè bôi trong lỗ tai (Thánh Tế Tổng Lục). Trị áo quần có rận, rệp, bọ chét, chí: Dùng Bách bộ, Tần giao nghiền nhỏ cho vào lồng tre xông khói lên, có thể nấu nước giặt (Kinh Nghiệm Phương).
9 Trị giun kim
Bách bộ tươi, sắc kẹo thụt vào hậu môn trong một tuần (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
10 Trị giun đũa
Bách bộ 12g, sắc uống vào buổi sáng lúc đói, liên tục 5 ngày, sau đó dùng thuốc xổ mỗi sáng (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
11 Trị các chứng ho do hư chứng
Bách bộ, Tang căn bạch bì, Thiên môn đông,Mạch môn đông, Bối mẫu, Tỳ bà diệp, Ngũ vị tử, Tử uyển, sắc uống (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
12 Trị ho do cảm mạo, ngứa họng, đờm ít
Bách bộ 16g,Kinh giới 12g,Bạch tiền 12g,Cát cánh 12g,Sắc uống (Trung Dược Học).
13 Trị lao phổi có hang
Bách bộ 20g, Hoàng cầm 10g, Đơn bì 10g,Đào nhân 10g, Sắc đặc còn 60ml, uống ngày 1 thang, liên tục 2 – 3 tháng. Đã trị 93 cas, kết quả tốt (Đặng Tường Vinh Trung Quốc Phòng Lao Tạp Chí 1966, 1:27).
14 Trị ho do lao phổi, do phế nhiệt
Bách bộ 640g,Sa sâm 640g,đổ 10 cân nước sắc bỏ bã, trộn với 640gmật ong, nấu nhỏ lửa cho thành cao. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 8ml (Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).
15 Trị ho, suyễn, khí quản viêm mãn tính
Bách bộ 20g,Miên hoa căn 5 cái, Ma hoàng 8g, Đại toán 1 củ, sắc uống (Sổ Tay LâmSàng Trung Dược).
16 Trị ho gà
Bách bộ 10 – 15g, sắc uống (Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).
Bách bộ 12g, Bạch tiền 12g,Cam thảo 4g, Đại toán 2 tép, sắc uống với đường, mỗi ngày chia làm 3 lần uống liên tục 3 – 4 ngày (Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).
17 Trị giun kim
Bách bộ, Binh lang, Sử quân tử, các vị bằng nhau tán bột, trộn dầu thụt quanh hậu môn (Những Cây Thuốc Vị Thuốc Việt Nam).
Bách bộ 40g, đổ nước sắc còn 10-20ml thụt vào hậu môn trước khi ngủ, liên tục 23 đêm. Hoặc dùng Bách bộ 20g, Tử thảo 20g, Vaselin 100g, tán bột, trộn với Thanh cao bôi quanh hậu môn (Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).
18 Trị chí, rận, bọ chét
Bách bộ 120g, ngâm với 1 lít Cồn, sau 24 giờ sức ở ngoài da (Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).
19 Trị mần ngứa ngoài da, viêm da mề đay, muỗi cắn, vẩy nến
Bách bộ xắt ra, dùng mặt sắt đó xát vào nơi đau, ngày nhiều lần (Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).
👉Đầu tư tài chính - Sàn giao dịch => Bấm vào đây
Có thể bạn quan tâm các kênh kiếm tiền online
↪Tham gia kênh telegram chuyên nhận kèo kiếm tiền miễn phí
I.Đào coin - Tiền điện tử miễn phí
II. Đăng ký tài khoản - nhận coin, tiền điện tử (Nhận coin sàn)
↪Đăng ký tài khoản - nhận coin sàn miễn phí - giữ chặt để bán
III. Sàn giao dịch Coin
↪Link đăng ký sàn BINANCE - Sàn giao dịch tiền điện tử số 1 thế giới
↪Link đăng ký sàn HUOBI - Sàn giao dịch coin hàng đầu thé giới
↪Link đăng ký sàn VNDC- Sàn giao dịch tiền điện tửViệt Nam
↪Link đăng ký sàn ATTLAS- Sàn giao dịch tiền điện tử Việt Nam
↪Link đăng ký sàn Bybit- Sàn giao dịch tiền điện tử mới nhiều ưu đãi
↪Link đăng ký sàn MEXC (MXC)- Sàn giao dịch tiền điện tử list nhiều coin mới
↪Link đăng ký sàn Gate - Sàn giao dịch tiền điện tử list nhiều coin mới
↪Link đăng ký sàn Gate - Sàn giao dịch tiền điện tử list nhiều coin mới
↪Link đăng ký sàn Coinsavi vừa đào coin sàn vừa giao dịch 320 loại coin
#BNB #BSC #claim #airdrop #bnb #cake #smartchain #airdropclaim #airdropclaimtoken;#1inchairdropclaim #coinmarketcapairdropclaim #freefireairdrop #claimairdroptokens #claimairdropfree #claimairdrops #claimairdroptrustwallet #claimairdropspa #claimairdropmetamask #claimairdropbsc#claimairdropbinance; #chung khoan; # mo tai khoan chung khoan; # mo tai khoan chung khoan online; # giao dich chung khoan; # chung khoan MBS; #MBS; #Đào coin; #đào coin bằng điện thoại;#BTC;#Bitcoin;#Tiền điện tử; # Tiền ảo
0 Post a Comment Blogger 0 Facebook